Ankara Etlik ?ehir Hastanesi Çocuk-Ergen Ruh Sa?l??? ve Hastal?klar? Klini?i ?dari, E?itim Sorumlusu Doç. Dr. Ay?egül Efe, uzun ekran süresinin, dikkat eksikli?inin en önemli nedenlerinden oldu?unu belirterek, '?lkokul ça??ndaki çocuklarda günlük ekran süresi en fazla 1 saat, 12 ya? ve üstü çocuklar ile yeti?kinlerde ise 2 saat olmal?.' dedi.Efe, AA muhabirine yapt??? aç?klamada, ekran süresinin telefon, tablet, bilgisayar ve televizyon izlemeyi içine alan toplam bir zaman dilimi oldu?unu vurgulad?.Amerikan Pediatri Akademisinin çocuklar için belirledi?i ekran sürelerine i?aret eden Efe, '0-3 ya? aral???ndaki çocuklar?m?z?n mevcut geli?imsel becerilerinden kaynakl? mümkünse ekrana hiç maruz kalmamas? gerekiyor. Çünkü ekrandaki yo?un dikkat da??t?c?, yo?un duyusal uyaranlar, bu ya? grubundaki çocuklar?n bili?sel becerileriyle denk de?il.' bilgisini payla?t?.3-6 ya? aras?ndaki çocuklar?n maksimum yar?m saat, ebeveyn kontrolünde ve ebeveynle ileti?im halinde ekrana bakabilece?ini anlatan Efe, ?öyle devam etti: '?lkokul ça??ndaki tüm çocuklarda günlük toplam ekran süresinin en fazla 1 saat olmas?n? öneriyoruz. 12 ya? ve üstü çocuklar ile yeti?kinlerde ise tüm ekran kullan?m?n?n 2 saat ile s?n?rland?r?lmas?n? tavsiye ediyoruz. Özellikle 12 ya? alt?nda telefonun, sosyal medyada çocu?un kendine ait bir hesab?n?n olmamas? önemli. ?ayet varsa, çocuklar?n siber zorbal??a kar?? korunmas? aç?s?ndan aile denetiminde ilerlemesini önemli buluyoruz. Önerimiz, okulun uzak olmas?, ileti?im kurma gereklili?i gibi zor ko?ullar olu?mad??? sürece 12-17 ya? aral???nda içerik kontrolünün yap?lamad??? ak?ll? telefon sisteminin çocuklara verilmemesi.'Her ya? grubunun dikkat süresi farkl?Çocuklarda ya?a göre de?i?en dikkat sürelerinin bulundu?una dikkati çeken Efe, 'Dikkat süresi 6 ya??n alt?ndaki bir çocukta k?s?tl?d?r, ancak ilkokul sürecine geçtikten sonra yar?m saate ula?abiliyor.' ifadesini kulland?.Ekrandaki yo?un uyaranlar?n dikkat süresini k?saltt???n? belirten Efe, 'Çocuklar?n zaten k?sa olan dikkat süresini, ekran gibi yo?un bir uyaran?n kar??s?na b?rakt???n?zda, dikkat süresinin daha da k?sald???n? görüyoruz. Oysa ekran k?s?tlamas? uyguland???nda, çocuklar masa ba?? etkinliklere yönlendirildi?inde, dikkat sürelerinin zamanla artt???n? da gözlemliyoruz.' ?eklinde konu?tu.Hangi durumlar 'ekran ba??ml?l???' olarak tan?mlan?yor?Ekran ba??ml?l???n?n '8 saatin üstünde kullanan ba??ml?d?r, a?a??s? de?ildir' gibi baz? tan?mlamalar?n oldu?unu ama bu konuda bir mutabakata var?lamad???n? anlatan Efe, ?unlar? kaydetti: 'Saatten ba??ms?z olarak, davran??sal bir ba??ml?l?ktan bahsedebilmek için o ?eyin kötüye kullan?m?, ondan uzak kalmaktan dolay? yo?un endi?e duymak, uzak kal?nd???nda birtak?m davran??sal ve duygusal belirtiler gösterme, strese girme, stresle ba? edememe gibi durumlar?n e?lik etmesi gerekiyor. Biz bu durumlarda ba??ml?l?k tan?s? ve tedavisine ba?l?yoruz.'Merkezi s?navlara haz?rlanan çocuklar haftada 4 saat ekrana bakmal?Fazla ekran kullan?m?n?n dikkat eksikli?i veya dikkat da??n?kl???n?n en önemli nedenleri aras?nda yer ald???n? vurgulayan Efe, ?öyle konu?tu: 'Okul sürecinde daha çok ilkokul çocuklar?n?n dikkat eksikli?inden muzdarip oldu?unu görüyoruz, bu nedenle toplam ekran süresi 1 saati a?mamal?. Merkezi s?navlara haz?rlanan çocuklara ise hafta içi haftan?n 4 günü birer saat ya da hafta sonu iki?er saat olacak ?ekilde, toplam 4 saat ekran süresini geçmemelerini öneriyoruz. Bunun olumlu faydalar? oldu?unu da biliyoruz.Ekran süresi uzad?kça, özellikle k?sa videolar gibi h?zl? geçi?leri, h?zl? ses, görüntü ve ???k uyaran? olan sistemlerin dikkat üzerindeki olumsuz etkileri olu?uyor. Bunu gidermenin tek yolu, olumsuz etkiyi olu?turan sistemi k?s?tlamak. Ailelere bunu öneriyoruz ve bunu yaparken olumlu örnek olu?turabilmeleri için kendilerinin de buna uygun hareket etmelerini, çocuklar? ekran? kullan?rken içerik takibi yapmalar?n? bekliyoruz.''Hepimiz ba??ml?l?k riskiyle kar?? kar??yay?z'?nternet kullan?m? ve ak?ll? telefon sahibi olma oranlar?n?n özellikle pandemi ve sonras? ciddi art?? gösterdi?ine i?aret eden Efe, ?u de?erlendirmelerde bulundu: 'Asl?nda hepimiz ba??ml?l?k riskiyle kar?? kar??yay?z. Telefondan uzak kalamama, 'nomofobi' (cep telefonuyla kurulan ileti?imden kopma korkusu), sosyal medyada sürekli gelen bildirimleri, kendi bildiriminin ne kadar t?kland???n? kontrol etme, bunlar? yapmadan duramama, ?arj?n bitece?i, internetin kesilece?ine yönelik yo?un kayg? ve stres alt?nda kalma gibi çok yönlü davran??sal, duygusal ve uzun süreli etkileri olan bir durum. Bundan dolay? ekran ba??ml?l??? günümüzün halk sa?l??? problemi.Ekran ba??ml?l??? çok küçük ya?larda ba?layabiliyor, erken ya?ta yakalad???m?zda, ailelerin ekran? k?s?tlayarak evde, bir arada geli?imsel uyaran veren türde aile içi etkinlikler yapmalar?n? sa?layarak, davran??? bozan faktörün yerine davran??? düzelten ve geli?imi destekleyen uygulamay? yerle?tiriyoruz. Bu ?ekilde tedavi etmeye çal???yoruz.'Siber zorbal???n da bir halk sa?l??? sorununa dönü?meye ba?lad???n?n alt?n? çizen Efe, 'dijital okuryazarl?k' olarak tan?mlanan, internetin do?ru, kontrollü ve uygun içerikte kullan?m?n?n çocuklara ö?retilmesi gerekti?ini sözlerine ekledi.