?ran'da Mahsa Amini'nin ahlak polisinin gözetimi alt?ndayken ölmesinden sonra ülke genelinde yap?lan gösterilerin üzerinden iki y?ldan fazla süre geçti. ?ran hükümeti krizin geçti?i imaj?n? vermeye çal???rken ba?örtüsü ve ba?örtüsünün çok say?da kad?n taraf?ndan reddedilmesi, hükümet için önemli bir kayg? olmaya devam ediyor. Çok say?da kad?n, bazen meydan okumalar?na kar?? a??r bir bedel ödemelerine ra?men, ?ran sokaklar?nda devletin onay vermedi? giyselerle dola?maya devam ediyor.?ran'da yarg?çlar?n önemli yetkileri var ve al???lm?? olmayan cezalar verebiliyorlar. S?kl?kla da geleneksel cezalar? sembolik ve ideolojik motivasyonlu ba?ka yöntemlerle harmanl?yorlar. 2016 yap?m? Oscar ödüllü The Salesman filmindeki roluylü tan?nan, ?ran'?n en çok sevilen oyuncular?ndan Taraneh Alidoosti böyle bir cezayla kar?? kar??ya kald?. Amini'nin ölümünden sonra ba?layan Kad?n, Ya?am, Özgürlük hareketinin destekçisi Alidoosti, ba?örtüsünü reddederek aç?kça yasalara kar?? koydu. Hükümetin kar?? koyu?a tepki vermesi bekleniyordu ama hem Alidoosti hem de di?er tan?nm?? isimlere konulan k?s?tlamalar?n boyutunu pek kimse tahmin edemezdi. Alidoosti'nin ba??na gelenler, ülkenin güneyindeki Ke?m Adas?'ndan kalkan bir iç hat uçu?una binmesinin engellenmesiyle dikkat çekti. Avukat?, Alidoosti'ye seyahat ve mali i?lem yapma yasa?? getirildi?ini söyledi. Oyuncuya daha önce de ülke d???na ç?k?? yasa?? konulmu?tu. ?ran yarg?s?ndan bi sözcü böyle bir yasa??n bulunmad???n? savundu. Hükümetin Alidoosti'ye kar?? tavr? daha geni? kapsaml? bir stratejinin alt?n? çiziyor: Muhalefete ilham verecek etkili sesleri kontrol etmek. Ancak verilen baz? garip cezalar, yarg? sisteminin ba?örtüsü yasalar?na kar?? büyüyen direni?i kontrol alt?na almakta zorland???n?n i?areti. Sosyal medya yasa???ran'da birçok ba?ka ünlü isim de Kad?n, Ya?am, Özgürlük hareketiyle dayan??ma için ba?örtülerini ç?kartt?. Bir di?er tan?nm?? oyuncu Azadeh Samadi'ye alt? ay sosyal medya yasa?? verildi. Bu al???lmad?k cezada mahkeme ayr?ca Samadi'ye "anti-sosyal ki?ilik bozuklu?u" için psikolojik tedavi görmesi ?art? koydu. Tedaviyi tamamlad???na dair bir rapor almak zorunda kald?. Tecrübeli oyuncu Afsaneh Bayegan da benzer bir ak?betle kar??la?t?. Sosyal medya yasa??na ek olarak, terapi görme ?art? getirildi. Bu kararlar ?ranl?lar ve cezalar?n geçerlili?i ile ahlaki zeminini sorgulayan hukuk uzmanlar?nda öfke yaratt?. Leyla'n?n Karde?leri filminin yönetmeni Saed Roustaee de hedef al?nd?. Filmlerinde s?radan ?ranl?lar?n sosyoekonomik mücadelelerini ele alan Roustaee'ye garip bir ceza verildi. Film yap?m?nda bireylerle ili?ki kurmas? yasakland?. Bu ceza, yönetmeni profesyonel bir tecrit alt?na almay? ve sinema sektöründeki ba?ka insanlar?, hassas konular? ele almaktan y?ld?rmay? amaçl?yordu. Roustaee'ye ayn? zamanda devletin verdi?i "ahlaki film yap?m?" kursuna kat?lmas? talimat? verildi. Tüm bunlara ek olarak "rejime kar?? propaganda" suçlamas?yla alt? ay hapis cezas? ald?. Kan?t olarak da Leyla'n?n Karde?leri filminin Cannes Film Festivali'nde gösterilmesi sunuldu. Foto muhabiri Yalda Moayeri de alt? y?l hapis cezas?yla birlikte ba?ka be? farkl? ceza daha ald?: Ba?örtüsü yanl?s? bir din adam?n?n çal??malar?yla ilgili 100 sayfal?k bir ara?t?rma ödevi yapmak, iki y?l cep telefonu ve sosyal medya kullanma yasa?? ve iki ay boyunca kad?nlara ait bir parkta temizlik yapmak. Kitap okuma ve özetlemeEn tart??mal? kararlardan biri de geçen y?l Mart ay?nda al?nd?. ?ark?s? Baraye ile ilk En iyi Sosyal De?i?im Grammy Ödülünü alan tan?nm?? ?ark?c? Shervin Hajipour, Mahsa Amini hareketinin mar?? haline gelen ?ark?y? söylemesi nedeniyle suçlamalarla kar??la?t?. Hapis ve seyahat yasa??na ek olarak, mahkeme Hajipour'a önemli din adamlar? taraf?ndan yaz?lm?? iki kitab? okuma ve özetleme cezas? verdi. Hajipour'a verilen cezalara kar?? gösterilen yayg?n tepkiyle kararlar geli al?nd?. ?ran yarg? sisteminin ba?? Gholamhossein Mohseni Ejei kararlar? ele?tirdi ve cezalar?n "cayd?r?c?" olmas? ve "tersine etki yaratmamas? gerekti?ini" söyledi. Kapal? kap?lar ard?nda duru?malar ?ran yarg?s?n?n "yarat?c?" cezalar? yeni de?il. Y?llar boyunca eylemciler, gazeteciler ve sanatç?lar ço?unlukla a?a??lanmak ve toplum d???na sürüklenmek üzere tasarlanm?? al???lmad?k cezalar ald?. Halka aç?k k?rbaçlama ve hapis, yarg? sisteminin ba?l?ca cezalar? olmay? sürdürürken, son cezalar hükümlülerin güvenilirli?ini ve nüfuzlar?na darbe vurmay? amaçl?yor gibi görünüyor. Yarg? sisteminde son dönemdeki de?i?ikliklerle, s?radan suçlarda kamuya aç?k yarg?lamalar ve daha ?effaf cezaland?rmalar artarken, siyasi suçlara ili?kin davalar kapal? kap?lar ard?nda görülmeye devam ediyor. Eylemciler s?kl?kla, yarg?lanmadan ya da kendilerini savunma f?rsat? verilmeden sosyal ve profesyonel k?s?tlamalarla kar?? kar??ya kal?yor. Baz? durumlarda da uça?a binmeye çal???p yasakl? olduklar?n? gördüklerinde cezalar?n? ö?reniyorlar.