What are Atacms and Storm Shadow/Scalp?Rusya, Ukrayna güçlerinin Beyaz Saray'?n izin vermesinden k?sa süre sonra ABD yap?m? Atacms füzelerini Rusya'n?n içlerine f?rlatt???n? söylüyor. Ukrayna s?n?r?ndan 100 kilometre uzakl?kta, Rusya'n?n bat?s?ndaki Bryansk bölgesindeki bir askeri tesisin hasar ald??? belirtildi. BBC'nin kaynaklar? da, ?ngiltere yap?m? Storm Shadow füzelerinin Rusya içindeki hedeflere kar?? kullan?ld???n? söyledi. BBC Savunma Muhabiri Jonathan Beale "Biraç ay önce, bir savunma kayna?? ?ngiltere'nin Starm Shadow füzelerinin Rusya'daki bir hedefi vurmak için kullan?ld???n? ilk olarak, kullan?mdan sonra ö?renece?imizi söyledi" diyor. "?imdi bu ya?and? ama ?ngiliz hükümeti hala resmen teyit etmedi, sadece kaynaklar" dedi. ABD Ba?kan? Joe Biden daha önce çat??may? büyütme korkusuyla, Ukrayna'n?n Amerikan yap?m? uzun menzilli füzelerle Rusya içindeki hedefleri vurmas?n? engelliyordu. Fransa'n?n da Ukrayna güçlerine Storm Shadow füzelerinin muadili Scalp füzelerini Rusya içinde kullanmas?na izin verebilece?ine inan?l?yor. Amerikan dü?ünce kurulu?u Sava? Çal??malar? Enstitüsüne göre Ukrayna güçlerinin Rusya'n?n bat?s?nda vurabilece?i yüzlerce askeri hedef var. Ancak askeri uzmanlar, füzeleri Rusya içinde kullanman?n Ukrayna için çok etkili olmayabilece?ini, çünkü en çok vurmay? istedikleri hedeflerin menzil d???na ç?kart?ld??? uyar?s?nda bulunuyor. Ordu Taktik Füze Sistemi (Atacms) her ikisi de Ukrayna'ya verilen Himars ve M270 gibi seyyar roket sistemleriyle yerden at?lan ABD yap?m? balistik füzeler. Atacms'lerin maksimum menzili 300 kilometre, sesin üç kat? h?zla uçuyor ve 1986'dan bu yana ABD Ordusu'nun envanterinde bulunuyor. ?ki tip cephane ta??yabiliyor: Birisi maksimum a??rl??? 220 kilometre olan tek bir sava? ba?l???, di?eri de geni? bir alan? etkilemek için misket bombalar? olan sava? ba?l???. Storm Shadow, Fransa ve ?ngiltere'nin ortakla?a geli?tirdi?i bir seyir füzesi. Frans?zlar bu füzeye Scalp ad?n? veriyor. Saatteki h?z? 1000 kilometreye yakla?abiliyor, yer ?ekillerini izleyerek alçaktan ilerliyor, sonra da yükselip, hedefini dik aç?dan vuruyor. Yeralt? s???naklar? gibi müstahkem mevkileri vurmak için tasarland?. Hem Atacms hem de Storm Shadow/Scalp güdümlü ve hassas hedefleri vurabilen füze sistemleri. ABD, Ukrayna'n?n Atacms'lerle ne yapmas?na izin veriyor? Ukrayna güçleri Atacms'leri bir y?ldan uzun süredir Ukrayna içindeki Rus güçlerine ve ülkeye sald?r? düzenlemek için kullan?lan s?n?r yak?nlar?ndaki Rus üslerine kar?? f?rlat?l?yordu. Ba?kan Joe Biden, füzeler Rusya içlerindeki hedeflere kar?? kullan?l?rsa çat??may? büyütece?ini ve ABD'yi sava??n daha da içine çekece?inden korkuyordu. 19 Kas?m'da, Biden'?n bu kural? gev?etmesinden iki gün sonra, Ukrayna güçleri, Ukrayna s?n?r?ndan 100 kilometre ötede, Rusya'n?n Bryansk bölgesinde bulunan bir cephaneli?i hedef ald?. Ukrayna güçleri ne tür füzelerin kullan?ld???n? söylemedi ama ABD'li yetkililer Atacms olduklar?n? teyit etti. Rusya, hava savunma sistemlerinin be? füzeyi vurdu?unu, birinin ise hasar verdi?ini söyledi. ABD'li yetkililer ise Rusya'n?n at?lan sekiz füzeden sadece ikisini vurabildi?ini belirtti. Rusya, füzelerin topraklar?ndaki hedeflere kar?? kullan?lmas?na "uygun" ve "elle tutulur" bir kar??l?k verece?i uyar?s?nda bulundu. Beyaz Saray'?n yeni politikas?, ?u anda Rusya'n?n Kursk bölgesinde 500 kilometrekarelik bir alan? elinde tutan ve Rus ve Kuzey Koreli askerlerin kar?? sald?r?s?ndan korkan Rusya içindeki Ukrayna güçlerine destek önlemi olarak yorumland?. Biden'?n tutumunu de?i?tirenin, Ukrayna'da sava?mak üzere 10 bin Kuzey Kore özel gücünün Rusya'ya ula?mas? oldu?u dü?ünülüyor. Ukrayna, Atacms'larla istedi?i tüm hedefleri vurabilir mi? Sava? Çal??malar? Enstitüsü, Atacms füzeleriyle Rusya içinde vurulabilecek 245 askeri tesis tespit etti. Bunlara 16 hava üssü de dahil. Geni? bir alanda patlamalara yol açaca??ndan, misket bombal? sava? ba?l???, askerlerin yo?un bulundu?u yerlerde ve hava üslerinde aç?kta duran uçaklara kar?? kullan?labilir. ?ngiltere kerkezli dü?ünce kurulu?u Kraliyet Birle?ik Hizmetleri'nden (RUS?) Matthew Savill, Atacsm füzelerinin Rus Ordusuna kar?? kullan?lmas?n?n etkisinin s?n?rl? olabilece?ini söylüyor. Ukrayna, en çok da cephedeki askerlerine ve elektrik santralleri gibi sivil altyap?ya kar?? güdümlü füzeler ve bombalar atan Rus uçaklar?n? yok etmek isteyecektir. Ancak Savill "En iyi hedeflerin ço?u, kuzeydeki Ukrayna ?ehirlerine ve kuzeydeki ya da Kursk'taki Ukrayna birliklerine sald?ran helikopterler ve bomba atan uçaklar, büyük ölçüde Atacms menzilinin d???ndaki hava üslerine götürüldü. Bu uçaklar?n baz?lar? Ukrayna'dan 1000 kilometrenin üzerinde uzakta" diyor. Ukrayna, Storm Shadow/Scalp'? nas?l kullanabilir?Ukrayna, aylard?r ?ngiltere ve Fransa'dan Starm Shadow ve Scalp füzelerini Rusya içindeki hedeflere kar?? kullanma izni istiyordu. Geçmi?te, Ukrayna güçleri bu füzeleri Rus i?gali alt?ndaki K?r?m'daki hedeflere kar?? kullanm??, örne?in Sivastapol'daki Rusya'n?n Karadeniz Filosu karargah?n? vurmu?tu. BBC Muhabiri Jonathan Beale, ABD'nin Atacms füzelerini Rusya içindeki hedeflere kar?? kullan?m?na izin vermesinin, ?ngiltere ve Fransa'n?n da Storm Shadow/Scalp füzelerinin kullan?m?na müsaade etmesinin önünü açt???n? söylüyor. Storm Shadow/Scalp füzelere Atacms'lardan farkl?, çünkü yeralt? s???naklar?na ve müstahkem mevkilere kar?? kullan?l?yor. Atacms'lar?n tersine geni? bir alanda hasar yaratam?yorlar. Savill, dolay?s?yla bu füzelerin "aç?ktaki birliklere ya da bir hava üssünde aç?kta bulunan uçaklara kar?? çok etkili olmayaca??n?" söylüyor. "Ukraynal?lar en iyi müstahkem mevki hedeflerini arayacakt?r. Korumal? cephane depolar? ya da komuta karargahlar? gibi. Dolay?s?yla, hemen çok say?da Storm Shardow sald?r?s? görmeyece?iz."Storm Shadow/Scalp füzelerinin f?rlat?lmas? da daha karma??k, çünkü uçaktan at?lmalar? gerekiyor. Ukrayna geçmi?te bu füzeleri atmak için Sukhoi bombard?man uçaklar?n? kullanm??t?. Savill, hedefler Rusya'n?n derinliklerindeyse, uça??n s?n?rdaki Rus hava savunma sistemlerine yakla?mas? gerekece?ini ve korunmas? için sinyal bozma yöntemlerin kullan?lmas? gerekece?ini söylüyor. ?ngiltere ve Fransa'n?n Ukrayna'ya bu füzelerden sadece birkaç yüz adet verdi?ine inan?l?yor.